3. Како Македонија може да спроведе строги антикорупциски закони без исклучоци

Забелешка до нашите читатели

Алијансата на македонските граѓани е независно, над-партиско движење посветено на тоа да им даде вистински глас на граѓаните во борбата против корупцијата и во градењето праведна, транспарентна и просперитетна иднина за Македонија. Ние не сме за или против било која политичка партија. Ќе поддржиме секоја иницијатива на владата или опозицијара што се спротивставува на корупцијата и ја промовира чесноста и напредокот, но истовремено ќе бараме одговорност од сите партии, лидери и институции – без разлика на нивната политичка припадност. Македонија има доволно од поделби. Ако верувате дека политичките лидери и оние на јавна функција треба да им служат на граѓаните со чесност и интерестите на граѓаните да им бидат приоритет, поддржете нè. Нашата улога е да се осигураме дека секоја партија, секој функционер и секоја институција ќе работи чесно – за да ја обновиме довербата и заедно да изградиме подобра држава за сите.

Најголемата закана за еден корумпиран функционер не е откривањето—туку последиците. Во Македонија, премногу скандали доаѓаат и заминуваат без правда. Политичари фатени „на дело“ се шетаат слободно. Бизнисмени кои со мито стигнале до моќ стануваат милионери. Пораката е јасна: ако си моќен, правилата не важат. Таа порака мора да заврши тука.

Зошто последиците се важни

Корупцијата цвета кога моќните се недопирливи. Без санкции што се брзи, строги и доследни, законите стануваат театар, а институциите – декор. Борбата против корупцијата ќе успее само кога секој функционер—без разлика на титула, партија или врски—ќе знае дека злоупотребата на јавната доверба носи цена.

Мора да ги замениме симболичните процеси со системско спроведување. Тоа значи да се даде приоритет на антикорупциските случаи, да се финансираат независни истраги и да се обезбеди дека пресудите ќе се извршат—а не ќе се закопаат во бирократија или ќе се одложуваат додека стивне јавниот бес.

Без исклучоци, без имунитет

Еден од најопасните елементи во македонската политика е правниот имунитет. Тој е

штит зад кој се кријат многумина. Ако си избран да ѝ служиш на јавноста, таа служба

мора да значи зголемена одговорност—не заштита од законот.

Парламентарниот имунитет мора да биде драстично ограничен, ако не и целосно укинат, кога станува збор за корупциски дела. Судиите, обвинителите, министрите—никој не смее да биде над законот. Ако судството не може да ја спроведува правдата подеднакво, ја губи целата легитимност.

Пропорционални казни што одвраќаат

Казните за корупција мора да ја одразуваат штетата што ја предизвикуваат. Кога

политичар проневери јавни средства, тој не краде само пари—тој краде болнички

кревети, училишни материјали, чиста вода и иднина за следната генерација. Казните

мора да бидат доволно строги за да одвратат- не само симболично да казнат.

Казните мора да бидат доволно строги за да одвратат—not само симболично да казнат.

Паричните казни треба да бидат значителни. Одземање на имот мора да биде задолжително. Затворската казна мора да биде реална и неизбежна за сериозни прекршоци. А можеби најважно—осудените треба трајно да бидат исклучени од јавна функција.

Брза постапка за случаи со висок профил

Судењата за високо ниво на корупција не смеат да се влечат со години додека јавниот интерес избледува. Треба да се воведат специјални антикорупциски судови или забрзани постапки за овие случаи. Транспарентноста мора да се гарантира во секоја фаза—од истрага до пресуда—за јавноста да може да види дека правдата не само што се ветува, туку и се испорачува.

Враќање на довербата преку отчетност

Секогаш кога корумпиран функционер избегнува одговорност, еден граѓанин губи верба во демократијата. Но секогаш кога правдата се применува без исклучок, таа верба почнува да се враќа. Не бараме одмазда—бараме владеење на правото. Не сакаме одмазници—сакаме отчетност.

Правдата без исклучоци испраќа силна порака: Македонија ѝ припаѓа на народот—не

на предаторите.

Изборот е наш

Можеме или да продолжиме да ја оправдуваме корупцијата—or да почнеме да ја бришеме. Ако сакаме подобра иднина за нашите деца, мора да изградиме систем каде никој не е над законот, и секој чин на корупција се санкционира со реални, неповратни последици.

Нека правдата биде големиот изедначувач. И нека започне сега.

Михаел Пеневски

Ко-основач, Алијанса на македонските граѓани

Мајкл Пеневски е дипломиран правник и инвестициски банкар специјализиран во приватен капитал, спојувања и преземања и капитални пазари. Тој е долгогодишен критичар на политичката неказнивост и гласен застапник за транспарентност, системски реформи, економска обнова и граѓанско управување. Роден во семејство длабоко вкоренето во македонските вредности, Мајкл е ко-основач на Алијансата на македонските граѓани со цел да помогне во изградбата на држава што им служи на сите луѓе — а не само на привилегираните.

Алијанса на Македонските Граѓани

🌐 Веб-страница: www.macedonianalliance.com

📘 Фејсбук страница: facebook.com/MacedonianCitizensAlliance

👨‍💼 Фејсбук на Михаел Пеневски: facebook.com/MichaelPenevski