3. Si mund ta zbatojë Maqedonia Ligjin Kundër Korrupsionit pa Përjashtime

Kërcënimi më i madh për një zyrtar të korruptuar nuk është ekspozimi—janë pasojat. Në Maqedoni, shumë skandale kanë kaluar pa drejtësi. Politikanë të kapur në flagrancë ecin të lirë. Biznesmenë që blejnë pushtet me rryshfet bëhen milionerë. Mesazhi është i qartë: nëse je i fuqishëm, rregullat nuk vlejnë. Ky mesazh duhet të përfundojë këtu.

Pse pasojat kanë rëndësi

Korrupsioni lulëzon kur të fuqishmit janë të paprekshëm. Pa ndëshkime të shpejta, të ashpra dhe të njëtrajtshme, ligjet bëhen teatër dhe institucionet bëhen dekor. Lufta kundër korrupsionit do të ketë sukses vetëm kur çdo zyrtar—pavarësisht titullit, partisë apo lidhjeve—e di se abuzimi me besimin publik ka një çmim.

Duhet të zëvendësojmë ndjekjet simbolike me zbatim sistematik. Kjo do të thotë të jepet përparësi çështjeve të korrupsionit, të financohen hetime të pavarura dhe të sigurohet që vendimet të zbatohen—not të shtyhen ose harrohen me kalimin e kohës.

Pa përjashtime, pa imunitet

Një nga elementët më të dëmshëm në politikën maqedonase është imuniteti ligjor. Është një mburojë pas së cilës fshihen shumë. Nëse je zgjedhur për të shërbyer popullin, ai shërbim duhet të vijë me më shumë përgjegjësi—not mbrojtje nga ligji.

Imuniteti parlamentar duhet të kufizohet ndjeshëm, nëse jo të hiqet plotësisht për rastet e korrupsionit. Gjyqtarët, prokurorët, ministrat—askush nuk duhet të jetë mbi ligjin. Nëse drejtësia nuk zbatohet në mënyrë të barabartë, ajo humbet çdo legjitimitet.

Dënime proporcionale që dekurajojnë

Dënimet për korrupsion duhet të pasqyrojnë shkallën e dëmit të shkaktuar. Kur një politikan vjedh fonde publike, ai nuk vjedh vetëm para—ai vjedh shtretër spitalorë, materiale shkollore, ujë të pastër dhe të ardhmen e brezit të ri. Dënimet duhet të jenë mjaft të rënda për të dekurajuar—not vetëm për të ndëshkuar simbolikisht.

Gjobat duhet të jenë të konsiderueshme. Konfiskimi i pasurisë duhet të jetë i detyrueshëm. Dënimi me burg duhet të jetë real dhe i pashmangshëm për shkeljet e rënda. Dhe më e rëndësishmja—të dënuarit duhet të ndalohen përgjithmonë nga funksionet publike.

Përshpejtimi i çështjeve të korrupsionit në nivele të larta

Gjykimet për korrupsion në nivele të larta nuk duhet të zvarriten për vite me radhë. Duhet të krijohen gjykata të posaçme kundër korrupsionit ose procedura të përshpejtuara. Transparenca duhet të garantohet në çdo fazë—nga hetimi deri te vendimi—që qytetarët të shohin se drejtësia nuk është vetëm një premtim, por një realitet.

Rikthimi i besimit përmes përgjegjshmërisë

Sa herë që një zyrtar i korruptuar shpëton, një qytetar humbet besimin në demokraci. Por sa herë që drejtësia zbatohet pa përjashtime, ajo besim fillon të rikthehet. Ne nuk kërkojmë hakmarrje—kërkojmë sundimin e ligjit. Ne nuk kërkojmë dënim për hakmarrje—kërkojmë përgjegjësi.

Drejtësia pa përjashtime jep një mesazh të qartë: Maqedonia i përket popullit—not grabitqarëve të saj.

Zgjedhja është e jona

Ne ose do të vazhdojmë të justifikojmë korrupsionin—or do të fillojmë ta fshijmë atë. Nëse duam një të ardhme më të mirë për fëmijët tanë, duhet të ndërtojmë një sistem ku askush nuk është mbi ligjin dhe çdo akt korrupsioni përballet me pasoja të vërteta dhe të pakthyeshme.

Le të jetë drejtësia barazuesi i madh. Dhe le të fillojë tani.